PHÂN BIỆT CÁC LOẠI NHỰA

KIẾN THỨC PHÂN BIỆT CÁC LOẠI NHỰA ĐƯỢC CẬP NHẬT MỚI NHẤT NĂM 2023

Hơn 90% người dân Việt thường có thói quen tái sử dụng các loại chai/bình đựng nước nhưng lại không biết các loại nhựa có khả năng gây ung thư và nhiều bệnh nguy hiểm nếu dùng đi dùng lại nhiều lần. Cùng Thắng Phát tìm hiểu sâu hơn kiến thức phân biệt các loại nhựa sau để tránh những sai lầm “chết người” này.

Vì sao không nên dùng đi dùng lại các loại nhựa này?

Nếu bạn tinh ý quan sát, dưới đáy các loại chai nhựa thường có ký hiệu tam giác cùng một con số bất kỳ. Trên thực tế ít ai biết đến ý nghĩa của nó nhưng chúng lại rất quan trọng trong việc phân biệt các loại nhựa. Ký hiệu này được gọi là mã nhận diện nhựa (Resin Identification code-RIC) do Tổ chức Tiêu chuẩn quốc tế ASTM ban hành. Tương ứng các con số là từ 1 đến 7 hiển thị trong tam giác, chính là ký hiệu số mô tả loại nhựa cấu thành nên một chai nhựa bất kỳ.

Mỗi con số biểu thị các ý nghĩa khác nhau. Xét theo độ an toàn, nhựa được chia làm 2 loại là nhựa an toàn và nhựa không an toàn với 7 loại chính dưới đây

7 loại nhựa theo phân loại của Tổ chức Tiêu chuẩn quốc tế ASTM

1. NHỰA PET (PETE) - KÝ HIỆU SỐ 1

Nhựa PET, viết tắt của polyethylene terephthalate là loại nhựa được sử dụng phổ biến ở các sản phẩm gia dụng như nước ngọt, chai nước khoáng, bia và bao bì đóng gói. Đây là loại nhựa chỉ sử dụng duy nhất một lần, nếu dùng lại có thể gia tăng nguy cơ làm hòa tan kim loại nặng và hóa chất cấu tạo nên chúng.

Nhựa PET rất khó để làm sạch, mức độ tái chế của chúng cũng rất thấp (chỉ khoảng 20%) vì vậy tốt nhất là dùng xong hãy vứt chúng đi ngay. Bên cạnh đó, PET khá bền về mặt hóa học ở nhiệt độ thường nhưng ở nhiệt độ cao, PET có thể sinh ra một số aldehyde và  và thôi nhiễm antimony

Hàm lượng các chất này tăng theo thời gian sử dụng và nhiệt độ bảo quản. Theo các nghiên cứu khuyến cáo, chỉ nên tái sử dụng vỏ chai PET ở nhiệt độ dưới 40 độ C trong thời gian ngắn và chỉ sử dụng 1 lần rồi thay mới. Đặc biệt, không sử dụng nhựa PET để đựng các thực phẩm nóng, hay cho vào lò vi sóng

2. NHỰA HDP (HAY HDPE) - KÝ HIỆU SỐ 2

Nhựa HDPE hay còn gọi là HDP, viết tắt của high density polyethylene, tức là nhựa nhiệt dẻo mật độ cao là loại nhựa dùng để chế tạo các bình nhựa cứng như bình bình đựng chất tẩy rửa, dầu ăn, bình đựng sữa, đồ chơi và một số túi nhựa. Nhựa HDPE có độ bền cơ học  cao, hầu như không biến đổi về mặt hóa học và tính bền vật lý cao nhất, có thể chịu được 120 độ C trong thời gian ngắn và 110 độ C trong thời gian dài.

Đến nay, hầu như chưa có báo cáo khoa học nào cho thấy có vấn đề về sức khỏe khi dùng các sản phẩm từ nhựa HDPE làm vật chứa thực phẩm. Loại nhựa này không thải ra các chất độc hại vì thế các chuyên gia thường khuyên lựa chọn các loại chai HDPE khi mua hàng.

Tuy nhiên, nên tránh bỏ các sản phẩm nhựa vào lò vi sóng, tránh chứa thực phẩm quá nóng hoặc/và nhiều chất béo như cháo, nước dùng (nước lèo) của các loại mì, bún, phở trừ khi chúng là sản phẩm đã được thiết kế chuyên dụng cho việc đựng thực phẩm nóng.

3. NHỰA PVC HAY 3V - KÝ HIỆU SỐ 3

Nhựa PVC, viết tắt Polyvinyl Chloride là loại nhựa tổng hợp với tính chất mềm và dẻo, được sử dụng rộng rãi trong việc sản xuất các vỉ thuốc, chai lọ không đựng thực phẩm, sản xuất các vỉ thuốc, tấm trải giường, các loại thẻ (thẻ xe có chip, thẻ ngân hàng), đồ trẻ em hay màng bọc thực phẩm. PVC khá phổ biến nhưng chứa 2 loại hóa chất độc hại ảnh hưởng đến hormone của cơ thể, nhất là khi ở nhiệt độ cao.

Theo cảnh báo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA), Cơ quan về các chất độc hại và đăng ký bệnh (ATSDR, cũng trực thuộc chính phủ Mỹ: PVC được cho là không nên sử dụng để đựng thực phẩm bởi các chất phụ gia phthalate và bisphenol A có tác động xấu đến gan, thận và hệ sinh dục

PVC hay được sử dụng để sản xuất màng bọc thực phẩm

4. NHỰA LDPE - KÝ HIỆU SỐ 4

Nhựa LDPE, viết tắt Low Density Polyethylene, là chất nhựa nhiệt dẻo mật độ thấp khá phổ biến trong các tạo các chai lọ đựng hóa chất, hộp mì, vỏ bánh, túi đựng hàng và hộp đồ đông lạnh, găng tay nilon… LDPE có thể chịu được ở nhiệt độ khoảng 95 độ C trong thời gian ngắn và 80 độ C trong thời gian dài.

Sản phẩm chứa chất này không nên làm nóng trong lò vi sóng và tránh nhiệt độ cao vì sẽ giải phóng các hóa chất độc hại. LDPE cũng được khuyến cáo không nên sử dụng để chứa thực phẩm

5. NHỰA PP - KÝ HIỆU SỐ 5

Nhựa PP, viết Polypropylene là loại nhựa màu trắng hoặc gần như trong suốt dùng để làm cốc đựng cà phê, sữa chua hay các loại siro. Chất này chịu nhiệt ở 167 độ C nên có thể tái sử dụng và dùng được trong lò vi sóng.

6. NHỰA PS - KÝ HIỆU SỐ 6

Nhựa PS, viết tắt Polystyrene là loại rẻ và nhẹ, có tính kém bền được dùng phổ biến ở trong công nghiệp đóng gói và đựng thực phẩm như là hộp xốp, hộp cứng đựng thức ăn, khay đựng thịt, hộp xốp, chén, dĩa, dao, thìa (muỗng) nhựa…

Nhựa này từ lâu được cho là không an toàn khi sử dụng đóng gói thực phẩm do tính kém bền vật lý và hóa học. Năm 2002, WHO đã nâng mức cảnh báo của styrene lên nhóm 2B (nhóm có thể gây ung thư cho người) – thành phần dễ bị thôi nhiễm từ nhựa PS.

Dù nhựa này có khả năng chịu nhiệt và lạnh đáng kể nhưng ở nhiệt độ cao như lò vi sóng chúng có thể giải phóng các chất độc hại. Ngoài ra, bạn không nên dùng loại nhựa này để đựng đồ có chất acid mạnh và chất kiềm mạnh, không dùng để đựng thức ăn lâu dài. Các loại hộp xốp đựng thức ăn hàng ngày mà chúng ta thường sử dụng đó là được làm từ nhựa PS này

Khay thực phẩm sản xuất tự nhựa PS

7. CÁC LOẠI NHỰA KHÁC (OTHER) - KÝ HIỆU SỐ 7

Theo tiêu chuẩn phân loại của Tổ chức Tiêu chuẩn quốc tế ASTM có 7 loại nhựa được kể trên. Trong đó, nhóm số 7 là chỉ tất cả các loại nhựa còn lại không thuộc 6 loại trên (bao gồm cả nhựa an toàn và không an toàn còn lại). Trong đó, nhựa số 7 có rất  loại nhưng phổ biến nhất là nhựa PC và nhựa Tritan

Nhựa Tritan số 7 có an toàn không?

Trên thế giới, người ta thường sử dụng nhựa Tritan và nhựa PC thường được sản xuất dòng hộp bảo quản thực phẩm an toàn cho trẻ em. Tuy nhiên, nhựa PC vẫn chứa BPA trong khi đó Tritan là loại nhựa có nguồn gốc thiên nhiên, trong suốt như thủy tinh, độ bóng cao, có nhiều màu sắc và thân thiện với môi trường, là loại được giới chuyên gia nghiên cứu đánh giá an toàn cao.

Nhựa Tritan có thể đáp ứng được nhu cầu bảo quản, sử dụng được ở nhiều điều kiện môi trường như tủ lạnh, lò vi sóng. Đây cũng là loại nhựa an toàn nhất trong 7 loại nhựa được phân loại hiện nay

Còn nhựa PC thường được đưa vào sản xuất các loại bình đựng nước hay bình sữa em bé. Hiện nay có rất nhiều luồng ý kiến tranh cãi về loại nhựa này, do chất liệu này không an toàn với người tiêu dùng vì chứa BPA.

Mặc dù năm 2014, FDA đã công bố bản báo cáo mới nhất xác nhận “Giới hạn tiếp xúc ban đầu vào năm 1980 là 50µg/kg (khoảng 23 µg/lb) hàng ngày và kết luận rằng BPA trong nhựa PC vẫn có thể an toàn ở mức hiện tại được cho phép" song người tiêu dùng vẫn còn nhiều nghi vấn. Vì vậy, có thể thấy, loại nhựa an toàn và tốt nhất được ưa chuộng vẫn là chất liệu Tritan

Phân biệt nhựa Tritan và nhựa PC

Nhiều người thường nhầm lẫn nhựa Tritan và nhựa PC nhưng 2 loại này hoàn toàn khác nhau và cần được phân biệt như sau:

- Nhựa PC: là loại nhựa tốt nhưng vẫn chứa chất BPA, không được tái chế. Nhựa trong suốt và cứng, khi rơi dễ vỡ. Dưới đáy bình được đánh số 7 (mã nhận diện số 7) nhưng trên thân bình không có chữ BPA Free (hoặc không chứa BPA)

- Nhựa Tritan: là loại nhựa tự nhiên, dưới đáy bình có đánh số 7, trên thân bình có ghi chú chữ BPA Free Tritan (Hoặc không chứa BPA). Nhựa có độ trong suốt như thủy tinh, khi rơi khó vỡ, nhựa đặc biệt an toàn cho người sử dụng, nhất là thường dùng làm bình đựng nước thể thao.

Cách chọn bình đựng nước nhựa số 7

Khi chọn bình đựng nước nhựa có ký hiệu số 7, bạn nên chọn sản phẩm dưới đáy bình có ký hiệu số 7, trên thân bình có ghi "BPA free" Tritan (không chứa BPA) hay không. Ngoài ra, bạn cần chú ý xem chất liệu bình có phải là Tritan thật hay không, có thể xem trên ghi chú trên thân bình.

Bạn tránh chọn các đồ dùng bằng nhựa không rõ nguồn gốc xuất xứ, màu sắc lòe loẹt và có mùi hóa chất. Đồng thời, không nên để thức ăn hoặc đồ uống quá nóng trong đồ đựng bằng nhựa.

Bạn cần lưu ý kỹ nguyên liệu ghi trên sản phẩm để tránh gây tổn hại đến con mình, đặc biệt không chọn các sản phẩm PC không ghi rõ là không chứa BPA vì có thể chứa độc tố gây ung thư.

Hiện bạn đang có nhu cầu cần can nhựa, chai nhựa đựng trong thực phẩm, hóa chất, vui lòng liên hệ công ty sản xuất can nhựa Thắng Phát tại TPHCM để được tư vấn sản phẩm phù hợp và an toàn nhất.

PHÂN BIỆT CÁC LOẠI NHỰA